آنا کنتادینی

Anna Contadini

نویسنده: سمانه سبزه‌کار

آنا کنتادینی در ابتدای راه با پایان‌نامه‌ای دربارۀ «نگارگری عصر مملوکی» از مؤسسۀ شرقی دانشگاه ونیز[۱] در رشتۀ هنر عربی و اسلامی فارغ‌التحصیل شد و متعاقباً دکترای خود را با رساله‌ای تحت عنوان «نگارگری اولیۀ عربی و ایرانی» در رشتۀ هنر اسلامی دانشکدۀ مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن (سواس)[۲] به پایان رساند. پس از این دوره، او به پژوهشگری در بنیاد بارینگ[۳] در مطالعات اسلامی موزۀ ویکتوریا و آلبرت لندن منصوب شد و تحقیقاتی را بر روی طیف وسیعی از آثار اسلامی در مجموعۀ این موزه انجام داد. در همین حین او با تمرکز بر روی آثار دورۀ فاطمیان کتابی را با عنوان هنر فاطمی در موزۀ ویکتوریا و آلبرت[۴] در ۱۹۹۸ منتشر کرد. او پیش از انتشار این کتاب میان سال‌های ۷ـ۱۹۹۴ مدرس هنر اسلامی در کالج ترینیتی دوبلین [۵]و سرپرست مجموعۀ اسلامی کتابخانۀ چستربیتی[۶] بود. آنا کنتادینی تا زمان بازنشستگی استاد تاریخ هنر اسلامی در دانشگاه سواس لندن بود.

یکی از زمینه‌های اصلی مطالعات کنتادینی نسخه‌های خطی عربی و فارسی است. از جمله آثار وی در این حوزه کتاب دنیای حیوانات: کتاب عربی مصور قرن سیزدهم در باب جانوران (نعت الحیوان) در سنت ابن بختیشوع[۷] است. او در این کتاب، با در نظر گرفتن پیوستگی متن و تصویرِ این دست‌نوشتۀ منحصربه‌فرد، تحقیقات گسترده‌تری پیرامون نقاشی خاورمیانه‌ای و هنر پیشامدرن انجام داده است. علاوه بر این، او سرویراستار کتاب نقاشی عربی: متن و تصویر در دست‌نوشته‌های مصور عربی[۸] بوده است. کتابی که در آن، به همراه دیگر هنرپژوهان سرشناس چون اولگ گرابار، رابرت هیلن‌برند، برنارد اوکین[۹]، مطالعات مرسوم نقاشی جدا از متن را مردود دانستند و بر ادغام متن و تصویر در چارچوب نظری‌ سازنده تأکید کردند.

کنتادینی از معدود هنرپژوهانی است که در معرفی و مطالعۀ منابع حیوان‌شناسی دورۀ اسلامی بسیار فعال بوده است. نگاهی گذرا به آثار او، فارغ از آنچه پیش از این ذکر شد، این گفته را تصدیق می‌کند. از جمله مقالات او در این زمینه سنت حیوان‌شناسی ابن بختیشوع، متن و منابع آن [۱۰] و رسالۀ حیوان‌شناسی: متن و تصویر اسب تک‌شاخ در کتاب نعت الحیوان[۱۱] است. علاوه بر این‌ها او چندین نسخۀ خطی را نیز معرفی کرده است، در این میان می‌توان به دست‌نوشته‌ای از منافع الحیوان[۱۲] و مقالۀ دنیایی شگفت‌انگیز: برگ‌هایی از نسخه‌ای پراکنده از نزهت‌نامه[۱۳] اشاره کرد.

کنتادینی همچنین در ارتباطات اروپا، به ویژه ایتالیا و خاورمیانه، کار کرده است. او در این راستا، همایش بین‌المللی «رنسانس و جهان عثمانی»[۱۴] را با همکاری مؤسسۀ واربورگ[۱۵] در سال ۲۰۰۵ برگزار و مجموعه مقالاتی را به همراه کلر نورتون[۱۶] در کتابی با همین عنوان در ۲۰۱۳ منتشر کرد. به او از طرف دانشگاه هایدلبرگ[۱۷] نیز، برای تحقیقات میان‌رشته‌ای درخصوص «تصویر دیگری» در دست‌نوشته‌های قرون وسطایی و عربی و فارسی، در فاصلۀ سال‌های ۲۰۰۹ـ۲۰۱۱ عنوان «محقق مدعو» اعطا شد.

یکی دیگر از جنبه‌های برجستۀ کار او در زمینۀ ارتباطات میان شرق و غرب پژوهشی[۱۸] بینارشته‌ای در خصوص سه مجسمۀ برنزی حیوانات یعنی گریفین پیزا[۱۹]، شیر در مجموعۀ ماری‌چا[۲۰] در موزۀ متروپولیتن، شاهین لوکا[۲۱] و آثار فلزی و فرهنگ مادی مرتبط با آن‌هاست که کنتادینی محقق اصلی و مدیر آن است. این برنامه، با همکاری موزۀ آثار کلیسای جامع[۲۲] فلورانس، دانشگاه پیزا، شورای تحقیقات ملی[۲۳]، دانشگاه آکسفورد و مؤسسۀ عالی حفاظت و مرمت رم[۲۴]، با هدف مطالعه‌ای تطبیقی میان سه اثر فلزی مذکور به منظور کشف شباهت‌ها و دریافت بینش و فهم جدید دربارۀ منشأ آن‌ها شکل گرفته است. در این برنامۀ پژوهشی محققان انتظار دارند با مطالعۀ بینارشته‌ای این آثار اهمیت چنین اشیائی در فرهنگ جهانی دریای مدیترانه روشن شود. از نتایج این پژوهش نشستی بود که در تاریخ ۱۴ فوریۀ ۲۰۱۳ در سواس برگزار شد و هنرپژوهان و مورخان و محققان را به منظور به اشتراک گذاشتن یافته‌های خود پیرامون این آثار کنار هم جمع کرد. کنتادینی در همین راستا مقالاتی را در کتابی تحت عنوان گریفین پیزا و شیر مجموعۀ ماری‌چا، فلزکاری، هنر و تکنولوژی در دریای مدیترانۀ اسلامی قرون وسطایی[۲۵] گردآوری کرد.

در حال حاضر کنتادینی نمایندۀ سواس در برنامۀ نورافکندن بر اشیاء[۲۶] گالری کورتالد[۲۷] است. هدف از این برنامه تاباندن نوری جدید بر آثار ناآشنای هنرهای تزئینی و مجسمه‌سازی از طریق همکاری با سواس، دانشگاه کینگز لندن[۲۸]، دانشگاه کنت[۲۹] در کانتربری و کالج دانشگاهی لندن[۳۰] است. در واقع این برنامۀ پژوهشی نمونه‌ای از همکاری بین‌نهادی است که تجربه‌ای ارزشمند را، به واسطۀ تمرکز در مطالعۀ اثر در عین توجه به مفاهیم گستردۀ تاریخی و هنری‌تاریخی، برای کارآموزان میسر می‌کند. آن‌ها پس از مطالعۀ هر اثر دربارۀ آن برای گالری و در وب‌سایت آن می‌نویسند و تحقیقاتشان را در نشست‌های پژوهشی سواس ارائه می‌کنند. در انتها هر اثر به مدت سه ماه در گالری کورتالد کنار دیگر آثار به نمایش گذاشته می‌شود.

علاوه بر این، او عضو پیوستۀ مرکز بین‌المللی هنر قرون وسطایی[۳۱] و عضو مرکز ایران‌شناسی، موسسۀ خاورمیانۀ لندن[۳۲] و مرکز مطالعات مهاجرت و دیاسپورا[۳۳] در دانشگاه سواس لندن است.

برای اطلاع بیش‌تر از مجموعه آثار و فعالیت‌های آنا کنتادینی:

https://www.soas.ac.uk/staff/staff۳۰۷۹۱.php

https://scholar.google.com/citations?user=jK۳NzukAAAAJ&hl=en

https://soas.academia.edu/AnnaContadini

نشانی ایمیل آنا کنتادینی:

 ac۲۴@soas.ac.uk

 

پی‌نوشت

[۱]. Oriental institute of Venice University

[۲]. SOAS

[۳]. Baring

[۴]. (۱۹۹۸). “Fatimid art at the Victoria and Albert Museum”. London: V&A.

[۵]. Trinity College Dublin

[۶]. Chester Beatty

[۷]. (۲۰۱۲). “A World of Beasts: A Thirteenth-Century Illustrated Arabic Book on Animals (the Kitāb Na‘t al-Ḥayawān) in the Ibn Bakhtīshū‘ Tradition”. Leiden: Brill

[۸]. (۲۰۱۰). “Arab Painting: Text and Image in Illustrated Arabic Manuscripts”. Leiden: Brill

[۹]. Oleg Grabar, Robert Hillenbrand, Bernard O’Kane

[۱۰]. (۱۹۹۴). “The Ibn Bukhtishu Bestiary Tradition. The Text and its Sources”. Journal of history of medicine, pp ۳۴۹-۳۶۴

[۱۱]. (۱۹۹۳). “A Bestiary Tale: Text and Image of the Unicorn in the Kitāb naʿt al-hayawān (British Library, or. ۲۷۸۴)”. Muqarnas, (vol. ۲), pp ۱۷-۳۳. کتابخانۀ بریتانیا) or.۲۷۸۴(

[۱۲]. (۱۹۸۹). “The Kitab Manafi` al-Hayawan in the Escorial Library”. Islamic Art, (۳), pp ۳۳-۵۷.

به شمارۀ (Ar. ۸۹۸) در کتابخانۀ اسکوریال (Escorial) شهر مادرید

[۱۳]. (۲۰۰۴). “A Wonderful World: Folios from a Dispersed Manuscript of the Nuzhat-nama”. In Behrens-Abouseif, D. and Contadini, A. (eds), Essays in Honor of J. M. Rogers, Muqarnas, (۲۱), pp ۹۵-۱۲۰.

[۱۴]. (۲۰۱۳). “The Renaissance and the Ottoman world”.  Farnham, Surrey, UK ; Burlington, VT : Ashgate 

[۱۵]. Warburg Institute

[۱۶]. Claire Norton

[۱۷]. Heidelberg University

[۱۸] .برای شناخت بیشتر این برنامۀ پژوهشی به این نشانی بروید:

 http://vcg.isti.cnr.it/griffin/

[۱۹]. Pisa Griffin

[۲۰]. Mari-cha

[۲۱]. Lucca Falcon

[۲۲]. dell&#۸۲۱۷;Opera del Duomo

[۲۳]. Consiglio Nazionale delle Ricerche (CNR)

[۲۴]. Istituto Superiore per la Conservazione ed il Restauro (ISCR)

[۲۵]. (۲۰۱۸) “The Pisa Griffin and the Mari-Cha Lion. Metalwork, Art, and Technology in the Medieval Islamicate Mediterranean”. Pisa: Pacini Editore.

[۲۶]. Illuminating Objects

[۲۷]. Courtauld

[۲۸]. King’s college London

[۲۹]. University of Kent

[۳۰]. University college London

[۳۱]. ICMA

[۳۲]. LMEI

[۳۳]. Centre for Migration and Diaspora Studies